Πρόταση νέας Οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις παραχώρησης υπηρεσιών

Βασικό ερώτημα, καταρχάς, αποτελεί η μορφή μιας δημόσιας σύμβασης παραχώρησης και ο τρόπος με τον οποίο αυτή συνάπτεται. Τέτοιου είδους συμβάσεις αποτελούν κοινό τόπο σε περιπτώσεις ανάθεσης έργων υποδομής ή γενικότερου οικονομικού ενδιαφέροντος, κατά τις οποίες συνάπτονται συμφωνίες μικτής οικονομίας, μεταξύ του δημόσιου τομέα και ιδιωτικών επιχειρήσεων, οι οποίες κατ' αποκλειστικότητα αναλαμβάνουν την περάτωση της σύμβασης. Η οικονομική σημασία των δημόσιων συμβάσεων παραχώρησης είναι πολύ σημαντική, καθώς από έρευνες των επτά κρατών μελών σε τέσσερις βασικούς τομείς (νερό, υγεία, μεταφορές και απόβλητα), υπολογίζεται ότι η συνολική αξία των συμβάσεων που ανατέθηκαν ήταν 138 δισεκατομμύρια Ευρώ.

Σε αντίθεση με τις δημόσιες συμβάσεις, που ρυθμίζονται από τις Οδηγίες 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ, όπως και τις δημόσιες συμβάσεις παραχώρησης έργων, οι οποίες ρυθμίζονται από την Οδηγία 2004/18/ΕΚ, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για τις συμβάσεις παραχώρησης υπηρεσιών που μέχρι σήμερα υπάγονταν στους γενικούς κανόνες ανάθεσης συμβάσεων της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων. Το γεγονός όμως αυτό, είναι δυνατό να οδηγήσει σε διακρίσεις στην πρόσβαση στη διαδικασία σύναψης συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών και επομένως, μια νέα Οδηγία περί της ανάθεσης των εν λόγω συμβάσεων είναι απαραίτητη. Η απουσία σχετικής νομοθετικής ρύθμισης έχει οδηγήσει σε παραβίαση σημαντικών αρχών της Συνθήκης, κυρίως με την απευθείας ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών χωρίς την απαραίτητη ανταγωνιστική διαδικασία. Τη δεδομένη χρονική στιγμή, η δημιουργία ενός νομικού πλαισίου για τις επίμαχες συμβάσεις είναι επιτακτική, καθώς θα συμβάλει στην ενίσχυση νέων επενδύσεων στους τομείς της υποδομής και των υπηρεσιών.

Ωστόσο, η προτεινόμενη Οδηγία δε στοχεύει στον περιορισμό της πρωτοβουλίας των αναθετουσών αρχών του κράτους μέλους ως προς τη ρύθμιση των συμβατικών υποχρεώσεων που έχουν σκοπό στην αποτελεσματικότερη εκτέλεση της σύμβασης. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινούνται και οι νέοι κανόνες που θα τεθούν από την ΕΕ, οι οποίοι κρίνονται επαρκέστεροι σε σχέση με κάποια ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σε θέματα ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών.

Η νέα Οδηγία θα οριοθετήσει με τρόπο σαφή την έννοια της σύμβασης παραχώρησης και θα προβλέπεται υποχρέωση δημοσιότητας στην ΕΕΕΕ για όλες εκείνες τις συμβάσεις αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 5000000,00 Ευρώ. Επιπλέον, θα υπάρξει ρύθμιση της ελάχιστης προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων (52 ημέρες). Με τη ρύθμιση του νέου  ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου στις συμβάσεις παραχώρησης υπηρεσιών, θα διασφαλιστούν τα κύρια κριτήρια απαγόρευσης διακρίσεων και ίσης μεταχείρισης ως προς την ανάθεση.

Οι συμβάσεις παραχώρησης αποτελούν μια ειδικότερη μορφή συνεργασίας μικτής οικονομίας και πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για εκείνη τη συνεργασία μεταξύ μιας δημόσιας αρχής και ενός ιδιωτικού φορέα, όπου ο τελευταίος φέρει τον επιχειρηματικό κίνδυνο, που αναλογεί στη δημόσια αρχή. Οι συμβάσεις αυτές αποτελούν στις περισσότερες περιπτώσεις συμβάσεις παραχώρησης. Στη νέα Οδηγία θα περιλαμβάνονται και οι προϋποθέσεις τροποποίησης των συμβάσεων παραχώρησης. Η νέα Οδηγία, που βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία συναπόφασης από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, δεν θα έχει αναδρομική ισχύ σε συμβάσεις παραχώρησης που ήδη έχουν τεθεί σε ισχύ.