Δημοσιονομική έκθεση 2009

Σύμφωνα με τη δημοσιονομική έκθεση του 2009 που υπέβαλε στις 28 Σεπτέμβρη 2010 η Επιτροπή, δαπανήθηκε το 97% των πιστώσεων, δηλαδή ποσοστό παρόμοιο με εκείνο του 2008 (98%). Τα γενικά έξοδα υπερέβησαν τα 112 δισ. EUR. Το ποσό αυτό αφιερώθηκε ως επί το πλείστον σε μέτρα που απέβλεπαν στην τόνωση της οικονομικής μεγέθυνσης, της απασχόλησης, της έρευνας και της ανάπτυξης, καθώς και της γεωργίας.

Το 2009, η ΕΕ κατέβαλε 6,3 δισ. EUR στο πλαίσιο του 7ου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη. Με τα κεφάλαια της ΕΕ χρηματοδοτήθηκαν πάνω από 1.000 έργα ερευνητικής συνεργασίας, όπως το έργο «Fuel-Path» για την αποτελεσματική παραγωγή βιοκαυσίμων. Στόχος του έργου αυτού είναι να εξευρεθούν τρόποι βελτίωσης της παραγωγής βιοκαυσίμων και να διασφαλιστεί ότι, έως το 2020, η βιοενέργεια θα αποτελεί το 14% τουλάχιστον του συνόλου των ενεργειακών πηγών της ΕΕ.

Στο πλαίσιο του προγράμματος ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας, πάνω από 34.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις χρησιμοποίησαν κεφάλαια της ΕΕ. Τα κεφάλαια αυτά, ύψους 295 εκατομμυρίων EUR, βοήθησαν τις εν λόγω επιχειρήσεις να αντλήσουν πολλαπλάσια δάνεια ύψους 2,9 δισ. EUR. Υπολογίζεται ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ συνέβαλε στη δημιουργία ή τη διάσωση άνω των 200.000 θέσεων εργασίας μεταξύ του 2007 και του 2008. Επιπλέον, το πρόγραμμα Erasmus χρηματοδότησε άνω των 300.000 υποτροφιών κινητικότητας, οι οποίες αφορούσαν 4.000 πανεπιστήμια.

Η πολιτική συνοχής εξακολουθεί να κατέχει σημαντική θέση στον προϋπολογισμό. Δυνάμει του πλαισίου αναφοράς 2007-2013 οι πληρωμές ανήλθαν σε 25,5 δισ. EUR, ήτοι υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2008 (11,5 δισ. EUR). Κατά το διάστημα 2000-2006, χάρη στα κεφάλαια που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, δημιουργήθηκαν περίπου ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, κατασκευάστηκαν ή βελτιώθηκαν 4.000 χλμ. του σιδηροδρομικού δικτύου και εξασφαλίστηκε η ύδρευση 14 εκατομμυρίων ατόμων επιπλέον. Μεταξύ των πολυάριθμων έργων που χρηματοδοτήθηκαν το 2009, το έργο «Baltic Master II» επικεντρώνεται στη βελτίωση της ικανότητας αντιμετώπισης των πετρελαιοκηλίδων στην περιοχή της Βαλτικής και στην ενίσχυση της πρόληψης της ρύπανσης που προκαλείται από τις θαλάσσιες μεταφορές.

Άνω του 30% του προϋπολογισμού για το 2009 αφιερώθηκε στην οικονομική ανάκαμψη και μεγέθυνση, δηλώνει ο αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ για τον προϋπολογισμό, Janusz Lewandowski. Κάθε ευρώ που επενδύουμε στις περιφέρειές μας μπορεί να αποδώσει το διπλάσιο ή το τριπλάσιο χάρη στο «μηχανισμό της μόχλευσης». Εδώ ακριβώς φαίνεται εμπράκτως η συμβολή του προϋπολογισμού.

Ύστερα από συνεχή αύξηση επί σειρά ετών, τα έσοδα των γεωργών της ΕΕ σημείωσαν πτώση λόγω των μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ τους υποστηρίζει με κεφάλαια άνω των 40 δισ. EUR υπό μορφή άμεσων ενισχύσεων και παρεμβάσεων στην αγορά, ποσό που ισοδυναμεί με το ήμισυ περίπου των εσόδων των γεωργών.

Η ανάπτυξη και η προστασία των δικαιωμάτων και ευκαιριών των πολιτών της ΕΕ αποκτούν συνεχώς μεγαλύτερη σημασία στο πλαίσιο του προϋπολογισμού. Το 2009, 110.000 νέοι συμμετείχαν σε σχέδια και ανταλλαγές. Η ΕΕ παρενέβη επίσης υπέρ πέντε κρατών μελών που χρειάζονταν εξοπλισμό πυρόσβεσης και επιπλέον εφοδίασε τη Βουλγαρία με αντιιικά φάρμακα. Από το ταμείο αλληλεγγύης χορηγήθηκαν 623 εκατομμύρια EUR για τον μετριασμό των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών, ιδίως μετά τον σεισμό που έπληξε τη Νότια Ιταλία.

Το 2009, η ΕΕ ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος φορέας αναπτυξιακής βοήθειας παγκοσμίως, με αναλήψεις υποχρεώσεων ύψους 12 δισ. EUR και ακτίνα δράσης σε 140 περίπου αναπτυσσόμενες χώρες. Δημιουργήθηκαν ειδικά μέσα για την παροχή βοήθειας στους ενδεέστερους πληθυσμούς στον κόσμο, ούτως ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την τριπλή οικονομική, επισιτιστική και περιβαλλοντική κρίση.

Το 2009, η ανθρωπιστική και επισιτιστική βοήθεια της ΕΕ βοήθησε πάνω από 150 εκατομμύρια άτομα σε 70 χώρες. Επιπλέον, στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, η ΕΕ διαχειρίστηκε 10 αποστολές σε ευαίσθητα σημεία ανά τον κόσμο, όπως στο Κοσσυφοπέδιο, στο Νότιο Καύκασο, στο Αφγανιστάν, στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική. Ειδική χρηματοδότηση αφιερώνεται στην προετοιμασία των υποψηφίων και δυνάμει υποψηφίων χωρών που πληρούν τις προϋποθέσεις προσχώρησης στην ΕΕ.

Ένας από τους κυριότερους αποδέκτες εξωτερικής βοήθειας είναι το Σουδάν (115 εκατομμύρια EUR). Από την επισιτιστική βοήθεια ωφελήθηκαν 3,6 εκατομμύρια άτομα στο Νταρφούρ και 436.000 στο Νότιο Σουδάν, ενώ πάνω από 5 εκατομμύρια άτομα έτυχαν ιατρικής περίθαλψης. Οι ενέργειες για τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης και για την προώθηση της υγιεινής αφορούσαν 1,3 εκατομμύρια άτομα.

Η ΕΕ καλείται όλο και πιο συχνά να παρεμβαίνει πέραν των συνόρων της, είτε σε περιόδους συγκρούσεων είτε σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, δήλωσε ο Janusz Lewandowski. Αναγκαστήκαμε να προσαρμόσουμε τέσσερις φορές το δημοσιονομικό πλαίσιο τα τελευταία αυτά χρόνια, πράγμα πρωτοφανές κατά την τελευταία εικοσαετία, γεγονός που φανερώνει ότι απαιτείται μεγαλύτερη ευελιξία για τον αυριανό προϋπολογισμό της ΕΕ.

Οι διοικητικές δαπάνες όλων των οργάνων ανήλθαν σε 7,4 δισ. EUR, δηλαδή στο 6,5% των συνολικών δαπανών, ποσοστό παρόμοιο με εκείνο του 2008 (6,2%). Το 2009, όπως και το 2010, η Επιτροπή εκπλήρωσε την υπόσχεσή της να μην ζητήσει νέες θέσεις κατά τα ερχόμενα έτη, με εξαίρεση την περίπτωση προσχώρησης νέων μελών, δήλωσε ο Επίτροπος Lewandowski.

Περίπου το 70% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρηματοδοτείται από τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών, σε συνάρτηση με το ακαθάριστο εθνικό εισόδημά τους (ΑΕΕ). Η χρηματοδότηση από τον ΦΠΑ, που εξακολουθεί να μειώνεται από το ένα έτος στο άλλο, ισοδυναμούσε με λιγότερο του 11% το 2009, ενώ οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (κυρίως δασμοί) ισοδυναμούσαν με λίγο περισσότερο από 12%. Το πλεόνασμα από το προηγούμενο έτος και τα λοιπά έσοδα ισοδυναμούσαν με 7,5%.

http://ec.europa.eu/